TAJEMNICE RADOSNE
1. Zwiastowanie Najświętszej Maryi Pannie
„Pokorna i wielkoduszna «Służebnico Pańska», naucz nas swojego oddania w służbie Bogu i zbawieniu świata.
Otwórz nasze serca na niezmierzone horyzonty królestwa Bożego i głoszenia Ewangelii wszelkiemu stworzeniu” (Watykan, 30 XII 1988).
2. Nawiedzenie św. Elżbiety
„Kiedy Elżbieta pozdrowiła przybywającą do niej młodą krewną z Nazaretu, wówczas Maryja odpowiedziała słowami Magnificat. Elżbieta w swym pozdrowieniu dwukrotnie nazwała Maryję błogosławioną: naprzód ze względu na «owoc Jej łona», następnie zaś – ze względu na Jej wiarę (por. Łk 1, 42. 45). Oba te błogosławieństwa nawiązywały bezpośrednio do momentu zwiastowania. I oto teraz, przy nawiedzeniu, gdy pozdrowienie Elżbiety daje świadectwo tamtego przełomowego momentu, wiara Maryi odsłania się na nowo – i na nowo się wyraża” (Redemptoris Mater, 36).
3. Narodzenie Jezusa
„Bóg, który przychodzi na świat, objawia siebie samego jako dar dla człowieka. Człowiek, odkrywając Boga, który stał się dla niego darem, poznaje również, że i sam jest zdolny do daru z siebie samego” (Watykan, 8 XII 1984).
„Chryste, który rodzisz się wśród nocnej ciszy, kiedy moc truchleje […]. Za przyczyną Twojej Matki, Bożej Rodzicielki, błogosław Ojczyźnie naszej i błogosław nam wszystkim” (Watykan, 24 XII 1993).
4. Ofiarowanie Jezusa w świątyni
„Dzisiejsze święto nawiązuje do wydarzenia, które nastąpiło czterdzieści dni po narodzinach Jezusa, gdy Maryja i Józef ofiarowali Go Bogu jako swego Syna pierworodnego, zgodnie z nakazami prawa Mojżeszowego. To ofiarowanie miało się później w sposób całkowity i doskonały wypełnić w misterium Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Pana. Wtedy urzeczywistnił On swe posłannictwo «Najwyższego Kapłana, miłosiernego i wiernego», dzieląc z nami aż do końca nasz ludzki los” (Homilia, Watykan, 2 II 2004).
5. Znalezienie Jezusa w świątyni
„Święta Rodzino z Nazaretu, wspólnoto miłości Jezusa, Maryi i Józefa, wzorze i ideale każdej rodziny chrześcijańskiej, Tobie zawierzamy nasze rodziny. Otwieraj serca rodzinnych wspólnot na wiarę, na przyjęcie słowa Bożego, na chrześcijańskie świadectwo. […] Kształtuj w duszach ludzi młodych prawe sumienie i wolną wolę, aby – wzrastając w mądrości, latach i łasce – umieli wielkodusznie przyjąć dar Bożego powołania” (Watykan, 26 XII 1993).
TAJEMNICE ŚWIATŁA
1. Chrzest Jezusa w Jordanie
„Chwała Tobie, Chryste, Synu Boży! Przyszedłeś nad wody Jordanu, aby przyjąć chrzest z ręki Jana […]. Chwała Tobie, Duchu Święty, Panie i Ożywicielu! Twoją mocą Kościół zostaje ochrzczony, zstępuje z Chrystusem w otchłań śmierci i z Nim powstaje do nowego życia. Twoją mocą zostajemy wyzwoleni od grzechu, aby się stać dziećmi Bożymi, chwalebnym Ciałem Chrystusa” (Wadi Al-Kharrar, 21 III 2000).
2. Objawienie się Jezusa podczas wesela
w Kanie Galilejskiej
„Matko! […] Pomóż nam odbudować polską rodzinę jako święte sakramentalne przymierze osób, jako ostoję pokoleń. Nich ta rodzina będzie prawdziwym środowiskiem miłości i życia. Prawdziwym, odpowiedzialnym. Niech będzie pierwszą szkołą wielkiego przykazania miłości – tej miłości, która cierpliwa jest, łaskawa jest, która nie szuka swego, nie pamięta złego, która współweseli się z prawdą – miłości, która wszystko przetrzyma (1 Kor 13, 4-7). Pomóż nam odbudować polską rodzinę. Poprzez rodziny przebiega przyszłość człowieka. Od nich zależy przyszłość człowieka na ziemi ojczystej. Od nich zależy przyszłość Polski” (Warszawa, 9 VI 1991).
3. Głoszenie królestwa Bożego
i wzywanie do nawrócenia
„Nawrócenie […] jest ruchem dwubiegunowym: człowiek odrywa się od zła, aby skierować się ku Bogu. […] Stopniowo jak człowiek zwraca się ku Bogu, odkrywa, że jego życie jest zadaniem wyznaczonym mu przez Boga” (24 I 1982).
„Wszystkie dzieci Kościoła, powołane przez Ojca, aby «słuchać» Chrystusa, muszą odczuwać głęboką potrzebę nawrócenia i świętości” (Vita consecrata, 35).
4. Przemienienie Jezusa na górze Tabor
„Uczniowie, którzy mogli przez chwilę cieszyć się bliskością Nauczyciela, ogarnięci blaskiem życia trynitarnego i świętych obcowania, jakby przeniesieni poza horyzont wieczności, zostają natychmiast sprowadzeni na powrót do rzeczywistości codziennej, gdzie widzą już tylko «samego Jezusa» w uniżeniu ludzkiej natury i słyszą wezwanie, aby powrócić na nizinę i tam wraz z Nim wypełniać z trudem Boży zamysł i odważnie wejść na drogę Krzyża” (Vita consecrata, 14).
5. Ustanowienie Eucharystii
„Człowiek, ażeby osiągnąć życie wieczne, potrzebuje Eucharystii. Jest to pokarm oraz napój, który przemienia życie człowieka i otwiera przed nim horyzont życia wiecznego. Spożywając Ciało i Krew Chrystusa, człowiek już tu na ziemi nosi w sobie zalążek życia wiecznego, gdyż Eucharystia jest sakramentem życia w Bogu” (Homilia podczas Statio Orbis na zakończenie 46. Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego, Wrocław, 1 VI 1997).
„O Chryste Zbawicielu, składamy dzięki za eucharystyczne łamanie Chleba, któreś ustanowił, by rzeczywiście poprzez bieg stuleci spotykać swoich braci!” (Orędzie do uczestników Kongresu Eucharystycznego, Lourdes, 1981).
TAJEMNICE BOLESNE
1. Modlitwa Jezusa w Ogrójcu
„Wydarzenia wielkopiątkowe, a przedtem już modlitwa w Ogrójcu, wprowadzają […] zasadniczą zmianę w cały tok objawienia się miłości i miłosierdzia w mesjańskim posłannictwie Chrystusa, że Ten, który przeszedł dobrze czyniąc i uzdrawiając (Dz 10, 38), lecząc wszystkie choroby i wszystkie słabości (Mt 9, 35), sam oto zdaje się najbardziej zasługiwać na miłosierdzie i wzywać do miłosierdzia” (Dives in misericordia, 7).
„Agonia w Ogrójcu była wprowadzeniem do wielkopiątkowej agonii na Krzyżu” (Ecclesia de Eucharistia, 4).
2. Biczowanie Jezusa
„Z prawa natury cierpienie jest codziennym chlebem człowieka, stałym elementem jego życia w każdym wieku. Dlaczego cierpimy? Oto wielkie pytanie, w obliczu którego wielu, nie znajdując odpowiedzi, reaguje buntem. Otóż jedynie wiara czerpana z Ewangelii, ukazująca Jezusa umarłego na krzyżu i zmartwychwstałego z miłości do ludzi, stanowi odpowiedź zdolną zadowolić rozum i wypełnić serce” (19 XII 1982).
„Jezu, Kapłanie, któryś siebie samego wydał jako ofiarę i hostię dla Boga; Jezu, ofiaro święta; Jezu, ofiaro niepokalana; Jezu, ofiaro przebłagania – zmiłuj się nad nami” (Litania do Chrystusa Kapłana i Żertwy, odmawiana przez bł. Jana Pawła II).
3. Ukoronowanie Jezusa cierniem
„Nie miał On wdzięku ani też blasku,
aby na Niego popatrzeć […].
Pieśń cierpiącego Sługi zawiera opis, w którym można niejako zidentyfikować wszystkie szczegółowe momenty Męki Chrystusa: pojmanie, poniżenie, policzkowanie, oplwanie, podeptanie samej ludzkiej godności więźnia, sąd niesprawiedliwy, a potem – ubiczowanie, ukoronowanie cierniem i naigrawanie, dźwiganie Krzyża, przybicie do Krzyża, konanie” (Salvifici doloris, 17).
4. Droga Krzyżowa Jezusa
„Chrystus idzie na spotkanie swojej Męki i Śmierci z całą świadomością posłannictwa, które ma wypełnić właśnie w ten sposób. Właśnie przez to swoje cierpienie ma sprawić, żeby człowiek nie zginął, ale miał życie wieczne. Właśnie przez swój Krzyż ma dotknąć korzeni zła tkwiących w dziejach człowieka i w duszach ludzkich” (Salvifici doloris, 16).
„O Maryjo, Matko Miłosierdzia! Czuwaj nad wszystkimi, aby nie był daremny krzyż Chrystusa, aby człowiek nie zagubił drogi dobra, nie utracił świadomości grzechu i umiał coraz głębiej ufać Bogu bogatemu w miłosierdzie” (Watykan, 6 VIII 1993).
5. Śmierć Chrystusa na Krzyżu
„Na Krzyżu swoim Syn Boży dokonał odkupienia świata. I poprzez tę tajemnicę każdy krzyż, który dźwiga człowiek, nabiera niepojętej po ludzku godności. Staje się znakiem zbawienia dla tego, kto go dźwiga, a także dla innych” (4 VI 1979).
„Chryste, Synu Boga, odarty ze wszystkiego, stałeś się sługą, podobny ludziom aż po Śmierć krzyżową. Pierworodny spośród umarłych, […] przez Ciebie podobało się Ojcu pojednać wszystkie istnienia” (Luksemburg, 16 V 1985).
TAJEMNICE CHWALEBNE
1. Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa
„Od chwili, gdy znaleziono Twój pusty grób, o Chryste, a Kefas, uczniowie, niewiasty i więcej niż pięciuset braci (por. 1 Kor 15, 6) widziało Cię zmartwychwstałego, rozpoczęła się epoka, gdy całe stworzenie opiewa Twoje imię […] i oczekuje Twego ostatecznego przyjścia w chwale. W tej epoce między Paschą a nadejściem Twego królestwa, które nie zna końca […], wspomagaj nas w trudzie budowania świata bardziej ludzkiego, pokrzepionego balsamem Twej miłości” (Watykan, 15 IV 2001).
2. Wniebowstąpienie Chrystusa
„Nie można czcić gloryfikacji Pana Jezusa i potem prowadzić życie wolne od obowiązku, ignorując Jego najwyższy nakaz. Wniebowstąpienie przypomina nam, że usunięcie się Jezusa ze zmysłowego doświadczenia Jego uczniów ma także na celu pozostawienie pola tym, którzy już w historii prowadzą dalej Jego misję oraz wykazują gorliwość pasterską i poświęcenie misjonarskie, chociaż dzieje się to razem z wieloma słabościami” (20 V 1982).
„Ty jeden, o Chryste, masz życie nieśmiertelne, które pochodzi od Niebieskiego Ojca. […] Prosimy Cię, zwycięski Królu, obdarz nas pełnią życia na wieki. Otwórz przed nami bramy nadziei – nadziei, która nie może zawieść” (Watykan, 11 IV 1993).
3. Zesłanie Ducha Świętego
„Duch Święty nie przestał być aktywną mocą, którą był w epoce narodzin Kościoła; działa dzisiaj tak samo jak w czasach Jezusa i Apostołów. Jego wielkie dzieła […] dokonują się także dzisiaj, ale często nie zostają dostrzeżone, ponieważ w wielu częściach świata ludzkość żyje w kulturach zeświecczonych, które interpretują rzeczywistość tak, jakby Bóg nie istniał” (Orędzie na Światowy Dzień Misyjny 1998).
„Chwała Tobie, Duchu Święty, Panie i Ożywicielu! […] Twoją mocą zwyciężony zostaje wszelki lęk, a Ewangelia miłości głoszona jest we wszystkich częściach ziemi na chwałę Boga: Ojca, Syna i Ducha Świętego, któremu niech będzie wszelka chwała” (Wadi Al-Kharrar, 21 III 2000).
4. Wniebowzięcie Bogarodzicy
„Przez tajemnicę Wniebowzięcia Maryja sama doznała w sposób definitywny skutków tego jedynego pośrednictwa, którym jest pośrednictwo Chrystusa-Odkupiciela świata i zmartwychwstałego Pana. […] W tajemnicy Wniebowzięcia wyraża się ta wiara Kościoła, że Maryja jest zjednoczona z Chrystusem «węzłem ścisłym i nierozerwalnym»” (Redemptoris Mater, 41).
„Matko Kościoła! Przyświecaj ludowi Bożemu na drogach wiary, nadziei i miłości! Pomóż nam żyć całą prawdą Chrystusowego poświęcenia za całą rodzinę ludzką w świecie współczesnym” (Fatima, 13 V 1982).
5. Ukoronowanie Maryi
na Królową nieba i ziemi
„«Ciesz się, Królowo Niebieska, wesel się, Pani Anielska… że Syn Twój już zmartwychwstały…» […] W tej Maryjnej antyfonie wielkanocnej przed obliczem Matki Jasnogórskiej łączę się z wami, drodzy rodacy, synowie i córki tej samej wielkiej rodziny narodu, tej samej Ojczyzny. Dziękujemy za to, czym Zmartwychwstanie Chrystusa jest dla każdego z nas. Dziękujemy za to, czym było ono i jest dla całych pokoleń. Dziękujemy za utajoną w nim ostateczną nadzieję człowieka” (Audiencja gen., 6 IV 1983).
oprac. s. Elżbieta Maria Płońska CR
